#เหตุทำให้นอนไม่สนิทของเนื้อและคน# ๒๖๘. วเน มิคา น ลภนฺติ, มตาภยา นิทฺทสุขํ; ราชาโนปิ น ลภนฺติ, อุตฺตรถามภีตโต; สํสารภยภิเตน, น รมนฺติ เย ปณฺฑิตา ฯ @ ฝูงเนื้อในป่าย่อมได้การหลับไม่สนิท เพราะกลัวตาย แม้พระราชาบรรทมไม่สนิท เพราะหวั่นศัตรูผู้มีกำลังมาก แต่พวกบัณฑิตย่อมนอนไม่สนิท เพราะกลัวภัยในวัฏฏสงสาร. (#ธัมมนีติ ๒๖๘) __________________________ อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ (พากย์ธัมมนีติ) ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้ ฝูงเนื้อในป่าย่อมไม่ได้ความหลับอย่างสนิท เพราะ กลัวความตาย แม้พญาทั้งหลายก็ไม่ได้ผธมสนิท เพราะเกรงอมิตรฝ่ายซึ่งมีกำลัง เหล่าบัณฑิตย่อม ไม่เปรมปรีดิ์ เพราะกลัวภัยในสงสาร ฯ _________________________ ศัพท์น่ารู้ : #วเน (ในป่า) วน+สฺมึ #มิคา (เนื้อ ท.) มิค+โย #น (ไม่, หามิได้) นิบาตบอกปฏิเสธ #ลภนฺติ (ย่อมได้) √ลภ+อ+อนฺติ ภูวาทิ. กัตตุ. #มตา (แต่ความตาย) มต+สฺมา #ภยา (เพราะกลัว) ภย+สฺมา หรือ มตาภยา เป็นจัดเป็นลุตตสมาส สมาสที่ไม่ต้องลบวิภัตติ? #นิทฺทสุขํ (สุขจากการหลับ, หลับสนิท) นิทฺทา+สุข > นิทฺทสุข+อํ (ให้รัสสะเพื่อรักษาฉันท์) #ราชาโนปิ ตัดบทเป็น ราขาโน+อปิ (แม้พระเจ้าแผ่นดิน, ฝ่ายพระราชา ท.) ราช+โย #อุตฺตรถามภีตโต (เพระกลัวต่อข้าศึกผู้ทีกำลังมาก, -มีกำลังเหนือกว่า) อุตฺตร+ถาม < อุตฺตรถาม+ภีต > อุตฺตรถามภีต+โต ปัจจัยใช้ในอรรถปัญจมีวิภัตติ #สํสารภยภิเตน (เพราะกลัวแต่ภัยในสังสาร) สํสาร+ภย > สํสารภย+ภีต > สํสารภยภีต+นา #รมนฺติ (ยินดี, รื่นรมย์) √รมุ+อ+อนฺติ ภูวาทิ. กัตตุ. #เย (เหล่าใด) ย+โย สัพพนาม #ปณฺฑิตา (บัณฑิต, นักปราชญ์ ท.) ปณฺฑิต+โย _____________________ CR: ขอบคุณภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต FB

#เหตุทำให้นอนไม่สนิทของเนื้อและคน#
๒๖๘.
วเน มิคา น ลภนฺติ, มตาภยา นิทฺทสุขํ;
ราชาโนปิ น ลภนฺติ, อุตฺตรถามภีตโต;
สํสารภยภิเตน, น รมนฺติ เย ปณฺฑิตา ฯ

@ ฝูงเนื้อในป่าย่อมได้การหลับไม่สนิท เพราะกลัวตาย
แม้พระราชาบรรทมไม่สนิท เพราะหวั่นศัตรูผู้มีกำลังมาก
แต่พวกบัณฑิตย่อมนอนไม่สนิท เพราะกลัวภัยในวัฏฏสงสาร.

(#ธัมมนีติ ๒๖๘)

__________________________

อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ (พากย์ธัมมนีติ) ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้

ฝูงเนื้อในป่าย่อมไม่ได้ความหลับอย่างสนิท เพราะ
กลัวความตาย  แม้พญาทั้งหลายก็ไม่ได้ผธมสนิท
เพราะเกรงอมิตรฝ่ายซึ่งมีกำลัง  เหล่าบัณฑิตย่อม
ไม่เปรมปรีดิ์ เพราะกลัวภัยในสงสาร ฯ

_________________________

ศัพท์น่ารู้ :

#วเน (ในป่า) วน+สฺมึ
#มิคา (เนื้อ ท.) มิค+โย
#น (ไม่, หามิได้) นิบาตบอกปฏิเสธ
#ลภนฺติ (ย่อมได้)  √ลภ+อ+อนฺติ ภูวาทิ. กัตตุ.
#มตา (แต่ความตาย) มต+สฺมา
#ภยา (เพราะกลัว) ภย+สฺมา หรือ มตาภยา เป็นจัดเป็นลุตตสมาส สมาสที่ไม่ต้องลบวิภัตติ?
#นิทฺทสุขํ (สุขจากการหลับ, หลับสนิท) นิทฺทา+สุข > นิทฺทสุข+อํ (ให้รัสสะเพื่อรักษาฉันท์)
#ราชาโนปิ ตัดบทเป็น ราขาโน+อปิ (แม้พระเจ้าแผ่นดิน, ฝ่ายพระราชา ท.) ราช+โย
#อุตฺตรถามภีตโต (เพระกลัวต่อข้าศึกผู้ทีกำลังมาก, -มีกำลังเหนือกว่า) อุตฺตร+ถาม < อุตฺตรถาม+ภีต > อุตฺตรถามภีต+โต ปัจจัยใช้ในอรรถปัญจมีวิภัตติ
#สํสารภยภิเตน (เพราะกลัวแต่ภัยในสังสาร) สํสาร+ภย > สํสารภย+ภีต > สํสารภยภีต+นา
#รมนฺติ (ยินดี, รื่นรมย์) √รมุ+อ+อนฺติ ภูวาทิ. กัตตุ.
#เย (เหล่าใด) ย+โย สัพพนาม
#ปณฺฑิตา (บัณฑิต, นักปราชญ์ ท.) ปณฺฑิต+โย

_____________________
CR: ขอบคุณภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต FB